Günlük hayatta insanların iletişim kurarken kullandıkları anlamlı en küçük harf topluluklarına kelime (sözcük) denir. Kelimler cümle içinde kullanıldıkları yere göre farklı anlamlar kazanabilir. Anlam bakımından kelimeler:
1. Gerçek (Temel) Anlam: Kelimenin ilk akla gelen anlamı yani sözlükteki anlamına denir.
Örnek: Göz doktoruna gittim.
İnsanların kalpleri aynı büyüklükte olurmuş.
Soğuk havalarda dışarı çıkmamalıyız.
2. Mecaz Anlam: Kelimenin gerçek anlamından uzaklaşarak benzetilerek kullanıldığı anlama denir.
Örnek: Bu hareketinle gözüme girdin.
Arkadaşım kalbimi kırdı.
Bana karşı davranışları çok soğuk.
Not: Yakıştırma (benzetme) yoluyla anlam kazanan kelimelere yan anlam denir. Daha çok vücut organlarıyla yapılırlar.
Örnek: Ayakkabının burnu, derenin ağzı, masanın bacağı, dağın etekleri, sıranın gözü …
3. Terim Anlam: Herhangi bir sanat, spor, bilim veya meslekle ilgili kavramı karşılayan kelimelere denir.
Örnek: İsimler konusunu işledik.
Top taça çıktı.
Doktor, grip olduğumu söyledi.
4. Somut Anlam: Beş duyu organımızdan biriyle algılayabildiğimiz varlıkları karşılayan kelimelere denir.
Örnek: Hava, bulut, ışık, soğuk, ekşi kuş, kalem, çanta, elektrik, cam, koku, ağaç, insan …
5. Soyut Anlam: Duyu organlarımızdan biriyle algılanmayan, maddesi olmayan varlıkları karşılayan kelimelere denir.
Örnek: Akıl, yürek, melek, insanlık, saygı…
6. Deyim Anlam: En az iki kelimeden oluşan, kalıplaşmış ve çoğunlukla mecaz anlamlı kelime gruplarına denir.
Örnek: Aklı havada olmak, göze girmek, kulak kabartmak, etekleri zil çalmak, iki ayağı bir pabuca girmek …
Not: Deyimler anlatılmak istenen durum için bir tespiti ifade eder, cümle şeklinde değildir.
İKİNCİ BÖLÜM İÇİN TIKLAYINIZ
